Posts in "Księga bezglutenowa" Category

Dieta bezglutenowa, czyli co warto wiedzieć o ryżu?

pola ryżowe

Niepozorne małe ziarenka kryją w sobie wiele cennych witamin oraz składników odżywczych i mineralnych. Miłośnicy ryżu doskonale wiedzą, że świetnie nadaje się do przygotowywania dań zarówno wytrawnych jak i słodkich i mogą jeść go nawet osoby na diecie lekkostrawnej i bezglutenowej. Co jeszcze kryje się w ryżu?

Właściwości odżywcze ryżu

Ziarna ryżu są źródłem wysokiej jakości białka, węglowodanów, potasu, magnezu, miedzi, żelaza, wapnia oraz witamin z grupy B ( B1, B2, B3 i B6).  Dodatkowo charakteryzują się niskim indeksem glikemicznym. Ryżu nie należy rozgotowywać, ponieważ straci część składników odżywczych i będzie miał wysoki indeks glikemiczny.

Ryż jest najłatwiej trawionym i przyswajanym zbożem dlatego jest zalecany i powinien pojawiać się w jadłospisie wszystkich osób niezależnie od wieku, szczególnie tych cierpiących na celiakię, nietolerancję glutenu oraz na diecie lekkostrawnej. Dzięki niskiej zawartości sodu mogą go jeść również osoby chorujące na serce, nerki i żołądek. Ryż skutecznie pomaga również w problemach ze strony układu pokarmowego (wymioty, biegunki).

Zawartość składników odżywczych, mineralnych i witamin w główniej mierze zależy od stopnia przetworzenia. Najwięcej wartości odżywczych znajduje się w ryżu naturalnym, pełnoziarnistym (nieoczyszczonym), dzikim albo parzonym (paroiled).

Rodzaje ryżu

Patrząc na sklepowe półki, wręcz uginające się po wieloma gatunkami, automatycznie pojawia się pytanie: Jaki ryż wybrać?
Rodzajów ryżu jest wiele, każdy z nich ma swoje zalety

  • Ryż biały – najpopularniejsza i najbardziej uniwersalna odmiana. Poddawany procesom oczyszczania z wierzchnich warstw traci część cennych składników ( m.in. witamin i błonnika). Jednocześnie brak łuski sprawią, że gotuje się jedynie 10-15 minut.
  • Ryż brązowy (naturalny) – z ziaren usuwa się wyłącznie niejadalną łuskę, dzięki czemu zachowuje pełnię swoich wartości i jest bardziej wyrazisty w smaku. Dzięki wyższej zawartości błonnika ma niższy indeks glikemiczny. Czas gotowania dochodzi nawet do 35 minut.
  • Ryż parzony (parboiled) – ziarna przed usunięciem łuski poddawane są działaniu pary. W wyniku tego procesu część wartości odżywczych przechodzi z łuski do ziarna. Ryż ten jest połączeniem niektórych właściwości ryżu białego (szybkość gotowania i delikatny smak) i brązowego( wyższa zawartość składników odżywczych).
  • Ryż basmati i jaśminowy – odmiany aromatyczne, których wartości odżywcze zliżone są do białego ryżu
  • Ryż dziki, czerwony i czarny – odmiany mało popularne w Polsce. Niezwykle bogate w związki przeciwutleniające, które dodatkowo nadają im ich kolor. Są znakomitym źródłem wielu witamin i składników mineralnych, które w połączeniu z antyoksydantami korzystnie wpływają na pracę całego organizmu.

Bezglutenowe produkty ryżowe

O uniwersalności ryżu nie świadczy wyłącznie możliwość przygotowania zarówno dań wytrawnych lub słodkich. Z ryżu można otrzymać szeroką gamę bezglutenowych produktów, która urozmaici nawet najbardziej restrykcyjną dietę.
Produkty z ryżu:

  • mąka,
  • płatki,
  • makaron,
  • mleko,
  • ocet,
  • olej,
  • śmietanka,
  • ciastka i desery
  • wina i inne trunki

Ryż świetnie sprawdza się w diecie bezglutenowej, dzięki dużej ilości odmian i dostępności różnorodnych produktów na jego bazie można z łatwością uniknąć monotonii w kuchni.

 

Proso – polskie złoto?

Proso - polskie złoto?

Proso to zboże uprawiane już od wieków, głównie w Azji i Europie. Ziarniaki prosa charakteryzują się wysoką wartością odżywczą, są bogatym źródłem witamin, składników mineralnych i prozdrowotnych. Równocześnie zboże jest lekkostrawne, zasadotwórcze i nie zawiera glutenu.

Regularna konsumpcja prosa korzystnie wpływa na cały organizm. Obłuszczone ziarna nazywane są jagłami, krupami lub kaszą jaglaną. Inne jaglane produkty to mąka, płatki, mleko, grysik i przekąski.

Proso – wartości odżywcze

Ziarniaki prosa charakteryzują się wysoką zawartością białka (10-12%) oraz składników mineralnych takich jak: fosfor, wapń, cynk, jod, potas, żelazo, sód, magnez i brom. Występuje w nich również rzadko spotykana w produktach pochodzenia roślinnego krzemionka. Obecne są w nich także niezwykle cenne nienasycone kwasy tłuszczowe, lecytyna, witaminy z grupy B (B1 B2 B6) oraz witamina E.

Wpływ na organizm

Zawarte w jagłach składniki odżywcze i substancje prozdrowotne:

  • korzystnie wpływają na funkcjonowanie układu nerwowego i pokarmowego,
  • zwiększają odporność i działają przeciwgrzybicznie,
  • skracają czas przeziębień dzięki działaniu rozgrzewającemu,
  • poprawiają funkcjonowanie narządu wzroku,
  • uczestniczą w przemianie materii i aminokwasów,
  • działają jak „eliksir młodości”, poprawiając wygląd włosów, paznokci i skóry,
  • wzmacniają stawy,
  • usprawniają koncentrację i pamięć,
  • wpływają na poziom cholesterolu we krwi,
  • usprawniają pracę nerek i działają moczopędnie,
  • regulują gospodarkę wodno-elektrolitową,

Produkty jaglane polecane są także przy schorzeniach sercowo-naczyniowych, chorobach wątroby, w cukrzycy i osteoporozie oraz osobom cierpiącym na niestrawność. Również kobiety w ciąży powinny spożywać kaszę lub płatki ponieważ łagodzą one poranne mdłości i mogą zapobiec poronieniu.

Proso w kuchnii

Jest ono niezwykle uniwersalnym produktem spożywczym, który świetnie smakuje zarówno na słono jak i na słodko. Kasza jaglana idealnie podkreśli smak dań obiadowych i zup, można z niej przygotować zapiekanki, suflety, placki, pasztety, kotleciki, kopytka, knedle, kluski, ciasteczka, budynie czy koktajle. Można nią również nadziewać drób i pierogi. Mąka jaglana i płatki doskonale nadają się do chleba, wypieków, naleśników, pierogów, kopytek. Mąka sprawdzi się również jako zagęstnik sosów. Płatki lub popping (dmuchane ziarenka) świetnie sprawdzą się jako dodatek do sałatek, jaglanek(odmiana owsianki) i koktajli.

Proso i produkty jaglane charakteryzują się bardzo korzystnym wpływem na organizm człowieka, dlatego w każdej kuchni, a tym bardziej tej bezglutenowej, powinny zagościć na stałe. Do długiej listy zalet i korzyści można dodać uniwersalność zastosowania oraz szeroką dostępność tych produktów.